Ιατρική... κτιρίων

Κανένα κτίσμα, όσο καλά κι αν έχει κατασκευαστεί με τα ποιοτικότερα υλικά, δεν μπορεί να παραμείνει ασφαλές για πάντα. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα είναι συνεπώς απαραίτητος ο έλεγχός του με μια μελέτη στατικής επάρκειας.

Η συγκεκριμένη διαδικασία γίνεται κυρίως για να διαπιστωθούν ενδεχόμενες ζημιές και επικίνδυνες καταπονήσεις του κτίσματος. Δεδομένης της σεισμικής δραστηριότητας στη χώρα μας, τα δομικά στοιχεία των κτιρίων καταπονούνται πέραν της φυσικής φθοράς του χρόνου.

Σκοπός μιας μελέτης στατικής επάρκειας είναι να διαγνωστεί η καταλληλότητα του κτιρίου καθώς και κατά πόσο ο φέρον οργανισμός του υφιστάμενου κτιρίου είναι σε θέση να στηρίξει την προσθήκη ενός νέου ορόφου.

Η συγκεκριμένη μελέτη πραγματοποιείται από μηχανικούς που εξετάζουν την ανθεκτικότητα των δομικών υλικών της κατασκευής και κατά πόσο αυτά έχουν φθαρεί με την πάροδο των ετών. Παράλληλα πραγματοποιούν εκτίμηση σχετικά με την ανθεκτικότητα που μπορούν να επιδείξουν τα εν λόγω υλικά τα επόμενα χρόνια.

Η μελέτη στατικής επάρκειας εκτός από τις περιπτώσεις που είναι υποχρεωτική σύμφωνα με το νόμο, θα ήταν ωφέλιμο να πραγματοποιείται σε παλιά κτίσματα καθαρά για λόγους ασφαλείας.

Είναι γνωστό άλλωστε πως η αυθαίρετη δόμηση των προηγούμενων δεκαετιών έχει επηρεάσει τη χώρα τόσο σε λειτουργικά ζητήματα όσο και σε θέματα που αφορούν την ασφάλεια.

Στις νέες διατάξεις του πολεοδομικού νόμου προβλέπεται μεταξύ άλλων και η μελέτη στατικής επάρκειας σε περιπτώσεις που κάποιος ιδιοκτήτης αυθαίρετου κτίσματος επιθυμεί να προχωρήσει σε νομιμοποίηση του. Η μελέτη στατικής επάρκειας είναι απαραίτητη στις εξής περιπτώσεις:

Σε όλες τις εξολοκλήρου αυθαίρετες, στατικά ανεξάρτητες κατασκευές
Σε κάθε κατασκευή που έχει υπαχθεί στο Ν. 4178/2013 και η τελική του βαθμολόγηση σύμφωνα με το ΔΕΔΟΤΑ (Δελτίου Δομικής Τρωτότητας Αυθαιρέτου) το κατατάσσει σε κατηγορία υψηλής προτεραιότητας που απαιτεί περαιτέρω έλεγχο
Σε κάθε αυθαίρετη προσθήκη ή τροποποίηση κτιρίου ή σε κάθε αλλαγή χρήσης σε κτίρια
Αντίθετα, ενδεικτικές περιπτώσεις αυθαιρεσιών που απαλλάσσονται από την υποχρέωση πραγματοποίησης μελέτης στατικής επάρκειας αφορούν:

Κτίσματα κατοικιών, τα οποία κατασκευάστηκαν πριν το 1975
Αυθαίρετα κτίσματα πριν το 1983
Αυθαίρετες κατασκευές με μικρές παρεμβάσεις όπως δεξαμενές, μονώσεις, μικρές αποθήκες και πέργκολες
Κτίρια δευτερεύουσα σημασίας όπως υπόστεγα, αγροτικά κτίσματα κ.α
Μετατροπή ημιυπαίθριου χώρου σε χώρο κύριας χρήσης
Διαμόρφωση εσωτερικών χώρων
Χώροι βοηθητικής χρήσης (πατάρια)
Η μελέτη στατικής επάρκειας περιλαμβάνει συγκεκριμένα στάδια όπως την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης του κτίσματος, τη λήψη μετρήσεων, την προσομοίωση και την ανάλυση, τον έλεγχο και την αποτίμηση του μοντέλου και τέλος τις επεμβάσεις και ενισχύσεις που πιθανώς χρήζει η κατασκευή.

Η εκπόνηση μιας μελέτης στατικής επάρκειας γίνεται από εξειδικευμένο μηχανικό ο οποίος με τη δημιουργία ενός σύγχρονου μαθηματικού μοντέλου επιτυγχάνει να προσομοιώσει όσο το δυνατόν πλησιέστερα στην πραγματικότητα την κατάσταση στην οποία βρίσκεται μια κατασκευή.

Τι είναι το BIM;

Το BIM (Building Information Modelling) είναι μια νέα φιλοσοφία στον σχεδιασμό σύγχρονων κατασκευών. Χρησιμοποιώντας εργαλεία 3D σχεδιασμού & απεικόνισης, οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί μπορούν να έχουν πλήρη απεικόνιση όλων των δομικών και μη δομικών στοιχείων ενός κτιρίου συνοδευμένη με αναλυτικές πληροφορίες του συνόλου των υλικών που θα χρειαστούν για την ολοκλήρωση της κατασκευής.

Σε ένα project σχεδιασμένο κατά ΒΙΜ, όλες οι ειδικότητες καλούνται να δουλέψουν ταυτόχρονα (αρχιτέκτονες, μηχανικοί, μελετητές, κατασκευαστές κ.α.) δημιουργώντας τη ψηφιακή αποτύπωση του έργου. Μία ψηφιακή αποτύπωση που οδηγεί σε έγκαιρη πρόγνωση οποιασδήποτε αστοχίας και αναντιστοιχίας ενώ ταυτόχρονα συνοδεύει το έργο σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Τα έργα που κατασκευάζονται βασισμένα σε ΒΙΜ μελέτη έχουν μειωμένο χρονοδιάγραμμα και κόστος κατασκευής, ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται η αυξημένη βιωσιμότητα και η ενεργειακή αποδοτικότητά τους.

Από τα πιο σημαντικά οφέλη του BIM είναι η μείωση του κόστους κατασκευής του έργου και ο χρόνος παράδοσης, η αύξηση της παραγωγικότητας και της ποιότητας, ο έλεγχος του κόστους και η διαχείριση του κύκλου ζωής του κτιρίου. Αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν τη διαδικασία σχεδιασμού και κατασκευής των κτιρίων, καθώς και την οργάνωση της μελέτης κατασκευής.

Όλοι οι τομείς των κατασκευών επηρεάζονται από την τεχνολογία BIM, αλλά σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε τις αλλαγές και τα οφέλη από την πλευρά του μηχανικού. Για αρχή, ας θυμηθούμε πώς αρχιτέκτονες εργάζονταν πριν από το BIM. Οι αρχιτέκτονες χρησιμοποιούσαν το 2D CAD, (Computer Aided design) για το σχεδιασμό του κτιρίου και την επικοινωνία με τον πελάτη και τους υπόλοιπους μηχανικούς. Βάση του 2D CAD o μηχανικού έπρεπε να αναθεωρήσει πολλές φορές τα σχέδια συνεργαζόμενος με τους πολιτικούς μηχανικούς, τους ηλεκτρολόγους και τους μηχανολόγους. Βάση αυτών των αναθεωρήσεων έπρεπε να ενημερώσει τον πελάτη και να διατηρήσει τον έλεγχο, τη λειτουργία και τη μορφή του κτιρίου και επιπλέον να εξασφαλίσει την ποιότητα, την οικονομία και την ακεραιότητα της όλης ιδέας. Επιπλέον, η εκτίμηση του κόστους κατασκευής ήταν μία πολύπλευρη και χρονοβόρα διαδικασία ενώ η τρισδιάστατη απεικόνιση του κτιρίου, (το 3D) ήταν μια επιπλέον πρόσθετη εργασία για τον μηχανικό ή τον 3D σχεδιαστή.

Με την τεχνολογία BIM αυτή η διαδικασία αλλάζει. Η συνεργατική φύση του BIM παρέχει σημαντικά πλεονεκτήματα για τον μηχανικού που σχετίζονται με τον έλεγχο του σχεδιασμού και της ποιότητας. Το ψηφιακό 3D μοντέλο παρέχει οπτική αναπαράσταση όχι μόνο της μορφής κτιρίου αλλά και των υλικών, των συστημάτων και των λειτουργιών που αποτελούν το κτίριο. Ο μηχανικούς είναι υπεύθυνος για την αρχιτεκτονική σχεδίαση του ψηφιακού μοντέλου BIM, ενώ ο πολιτικός μηχανικός εργάζεται στο στατικό ψηφιακό μοντέλο και ο μηχανολόγος στο μηχανολογικό μοντέλο. Αυτά τα μοντέλα συνδέονται μεταξύ τους και με αυτόν τον τρόπο τα πιθανά λάθη είναι ορατά σε πολύ πρώιμο στάδιο του έργου. Ένα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα είναι η κατανόηση του κτιρίου σε όλη του την λεπτομέρεια. Δουλεύοντας σε ένα συνεργατικό 3D μοντέλο BIM, όλοι οι συμμετέχοντες είναι συνεχώς σε επαφή με το τελικό μοντέλο και τις αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη φάση του σχεδιασμού. Ως αποτέλεσμα, η διάρκεια της φάσης του σχεδιασμού του έργου μειώνεται και η ποιότητα είναι αυξάνεται.

Η σύλληψη του σχεδίου

Η μελέτη σύλληψης γενικά πραγματοποιείται αφού πραγματοποιηθούν μελέτες σκοπιμότητας και αξιολογήσεις επιλογών και ετοιμαστεί μια σύντομη περιγραφή του έργου. Η μελέτη σύλληψης αντιπροσωπεύει την αρχική απάντηση της ομάδας σχεδιασμού στη σύντομη περιγραφή του έργου.

Μερικοί σχεδιαστές θα κάνουν διαφοροποίηση μεταξύ «μελέτης σύλληψης» και «σχεδιασμού». Σε αυτήν την περίπτωση, το «concept » είναι η αρχική σχεδιαστική ιδέα, ενώ το «σχέδιο» αναπτύσσει την ιδέα , λαμβάνοντας υπόψη πιο λειτουργικές και πρακτικές εκτιμήσεις . Τα περισσότερα σχέδια έργων έχουν πλέον συνδυάσει αυτά τα δύο βήματα στο ενιαίο στάδιο «σύλληψη».

Το concept design ακολουθείται από τη φάση «λεπτομερή σχεδιασμού» ή «σχέδιασμού εφαρμογής» κατά την οποία περιγράφονται όλα τα κύρια στοιχεία του κτιρίου και ο τρόπος με τον οποίο ταιριάζουν μεταξύ τους.

Κατά το στάδιο του σχεδιασμού της ιδέας , η ομάδα συμβούλων θα αναπτύξει:
Η ιδέα του σχεδιασμού .
Περιγραφή προδιαγραφών .
Δρομολόγια διαμονής.
Μια στρατηγική προγραμματισμού .
Το σχέδιο κόστους .
Επιλογές προμηθειών .
Πρόγραμμα και στρατηγική φάσης .
Δυνατότητα δόμησης και κατασκευαστική επιμελητεία.

Όπου χρησιμοποιείται η μοντελοποίηση πληροφοριών κτιρίου ( BIM ), σε αυτό το στάδιο, το ενσωματωμένο στοιχείο μπορεί να αναπαρασταθεί με μαζικά διαγράμματα ή δισδιάστατα σύμβολα που αντιπροσωπεύουν γενικά στοιχεία , με ορισμένα κρίσιμα στοιχεία να έχουν αναπτυχθεί με περισσότερες λεπτομέρειες . Το μοντέλο πληροφοριών έργου μπορεί επίσης να περιλαμβάνει σχέδια , αναφορές και άλλες δομημένες πληροφορίες που σχετίζονται άμεσα με το κτισμένο περιουσιακό στοιχείο και τις εγκαταστάσεις του , ορόφους , χώρους , ζώνες ,συστήματα και εξαρτήματα .

Μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο σε αυτό το στάδιο η δημιουργία υλικού παρουσίασης , όπως οπτικοποιήσεις φωτογραφιών και τρισδιάστατες περιηγήσεις που βοηθούν στη διευκόλυνση των αξιολογήσεων των εργοδοτών και των διαβουλεύσεων με ομάδες χρηστών , πρωταθλητές και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς .

Στο τέλος του σταδίου, η ομάδα μηχανικών θα ετοιμάσει μια αναφορά σχεδίασης ιδέας για τον πελάτη , η οποία καταγράφει τις βασικές ιδέες σχεδίασης για την προτιμώμενη επιλογή που μπορεί να αξίζει περαιτέρω διερεύνηση στο στάδιο του λεπτομερούς σχεδιασμού . Η αναφορά σχεδίασης ιδέας θα προσδιορίσει επίσης τυχόν οδηγίες που απαιτούνται από τον πελάτη.

Η σύνοψη του έργου θα συνεχίσει να αναπτύσσεται καθώς προετοιμάζεται η σχεδίαση ιδέας , αλλά στη συνέχεια παγώνει στο τέλος του σταδίου σχεδιασμού ιδέας και εισάγονται οι διαδικασίες ελέγχου αλλαγών.

Κωνσταντίνος Α. Μαγκανάς

Ιατρική... κτιρίων

Τι είναι το BIM;

Η σύλληψη του σχεδίου

Επικοινωνία